Cele i zadania kształcenia (prezentacja nr 1)

Cele i zadania kształcenia.

Definicja kształcenia ( wg. Okonia): uporządkowany w czasie ciąg zdarzeń obejmujący czynności nauczyciela i ucznia ukierunkowane przez odpowiedni dobór celów i treści oraz uwzględniający takie warunki i środki które służą wywoływaniu pożądanych zmian w uczniach.

Cele kształcenia (wg Okonia)

Cele edukacji i cele systemu oświaty to świadomie założone skutki, które społeczeństwo pragnie osiągnąć przez funkcjonowanie systemu oświaty. Zatem zależą one od charakteru każdego społeczeństwa.

Wg K.Sośnickiego
cele kształcenia mają dwa źródła: natura ludzka i życie społeczne człowieka.

W pierwszej grupie, nazywanej naturalistyczną, Sośnicki wyodrębnia trzy odmiany wyprowadzające cele z:

1) ogólnoludzkiej natury człowieka

2) jego indywidualnych właściwości

3) jego"losu" charakteryzującego jego bieg życia

W drugiej grupie-socjologicznej-wyodrębnił dwie podgrupy wyprowadzając cele z:

1) empirycznego obecnego stanu życia społecznego (cele socjologiczno-empiryczne)

2) ideologicznego obrazu tego życia, który powstaje i się rozwija (cele ideologiczne)

Cele kształcenia wg Encyklopedii Pedagogicznej.

Cele kształcenia i wychowania to najogólniejsza wizja pożądanych właściwości:

a) fizycznych
b) umysłowych
c) społecznych
d) kulturowych
e) duchowych jednostki

chce się je uzyskać poprzez:

- tworzenie odpowiednich warunków indywidualnego rozwoju
- jego stymulowanie zwłaszcza w systemie oświatowo-wychowawczym: zarówno na lekcji szkolnej, jak i poprzez inne formy kształcenia oraz zabiegi mające na celu przyswojenie uczniowi i wychowankowi:- wiedzy i związanych z nią umiejętności
- poglądów
- przekonań
- orientacji
- motywacji.

CELE KSZTAŁCENIA:

a) stanowią podstawę różnych koncepcji kształcenia
b) według nich można dobrać i ułożyć treści oraz program nauczania
c) są podstawowym kryterium w opracowaniu i doborze metod, form oraz środków dydaktycznych
d) są kryterium oceny efektywności pracy nauczyciela i uczniów, działalności całej szkoły
e) organizują: struktury szkolne, programy, metody, środki nauczania, kształcenie nauczycieli oraz badania naukowe
f) wyznaczają rolę nauk współdziałających z pedagogiką
g) spełniają funkcję koordynującą, integrującą i mobilizującą
h) są prospektywne, to znaczy dające rozległy widok na przyszłość, a więc pokazują nam jak powinno być
i) mają znaczenie regulacyjne; stanowią gwarancję przeciw nadmiernemu rozbudowaniu środków;
j) są one punktem odniesienia, do którego wszystko ma być przymierzane i według którego ma podlegać ocenie
k) od nich zależy osiąganie pożądanych właściwości:
-fizycznych
-umysłowych
-społecznych
-kulturowych
-duchowych jednostki.

Zasady Kształcenia:
Wg. Okonia:

Zasady kształcenia – rozumiane jako fundamentalne prawidłowości dydaktyczne, które partycypują we wszystkich procesach kształcenia (ewentualnie i wychowania), a zarazem ułatwiając nauczycielowi zrozumienie tych procesów, nie tylko nie utrudniają jego twórczej pracy, ale wręcz ją warunkują:

• zasada systemowości
• poglądowości
• samodzielności
• związku teorii z praktyką
• efektywności
• stopniowania trudności
• związku indywidualizacji i uspołecznienia

Wg Cz. Kupisiewicza:

Zasady nauczania – to normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi zaznajamiać uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i zdolności poznawcze, wpajać im określone poglądy i przekonania oraz wdrażać do samokształcenia:

• zasada poglądowości
• przystępności w nauczaniu
• świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie nauczania, uczenia się
• systematyczności
• trwałości wiedzy uczniów
• operatywności wiedzy uczniów
• wiązania teorii z praktyką

Wg K. Kruszewskiego:

Zasady dydaktyczne – to reguły organizowania i prezentowania wiadomości, ogólne normy postępowania nauczyciela w czasie przygotowania i prowadzenia lekcji umożliwiające uwzględnienie jednocześnie informacji z wielu źródeł i utrzymanie kierunku czynności uczenia się uczniów:

• zasady dotyczące materiału nauczania
• zasady dotyczące motywacji
• zasady dotyczące pracy ucznia
• zasady zharmonizowania systemów pedagogicznych
• zasady dotyczące stosunków społecznych w klasie
• zasady dotyczące czynności nauczyciela
• zasady dotyczące warunków zewnętrznych

Podsumowując: 

cele kształcenia

a) stanowią podstawę różnych koncepcji kształcenia
b) według nich można dobrać i ułożyć treści oraz program nauczania
c) są podstawowym kryterium w opracowaniu i doborze metod, form oraz środków dydaktycznych
d) są kryterium oceny efektywności pracy nauczyciela i uczniów, działalności całej szkoły
e) organizują: struktury szkolne, programy, metody, środki nauczania, kształcenie nauczycieli oraz badania naukowe
f) wyznaczają rolę nauk współdziałających z pedagogiką
g) spełniają funkcję koordynującą, integrującą i mobilizującą
h) są prospektywne, to znaczy dające rozległy widok na przyszłość, a więc pokazują nam jak powinno być
i) mają znaczenie regulacyjne; stanowią gwarancję przeciw nadmiernemu rozbudowaniu środków;
j) są one punktem odniesienia, do którego wszystko ma być przymierzane i według którego ma podlegać ocenie
k) od nich zależy osiąganie pożądanych właściwości:
-fizycznych
-umysłowych
-społecznych
-kulturowych
-duchowych jednostki.

Literatura:

1. W. Okoń: Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 1980, s. 103.
2.K. Denek: Wartości i cele edukacji szkolnej, Poznań – Toruń 1994; R. Girod, Cele ostateczne a wyniki kształcenia [w:] Bliskie i dalekie cele wychowania, Warszawa 1987.
3.Encyklopedia Pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993, s. 54. 

Organizacyjnie.

Będę zamieszczał tutaj wszystkie prezentacje z teoretycznych podstaw kształcenia.

Dostęp do bloga będę miał tylko ja, nikomu nie podaję hasła aby nie stało się to z czym mieliśmy do czynienia w przypadku maila roku.
Prezentacje proszę przesyłać na adres mailowy bloga: tpkoir@gmail.com

Bartek